HomeBlogHoe je vandaag begint met usability testen
Gebruik usability testing voor jouw (toekomstige) app of web applicatie
#Design #Proces
Martijn Imhoff - Developer Dutch Coding CompanyMartijn Imhoff
7 april 2021

Hoe je vandaag begint met usability testen

Met een usability test verzamel je waardevolle inzichten over jouw app of web applicatie. Tijdens een goede test laat je mensen interacteren met jouw app of web applicatie en observeer je het gedrag en de reacties van deze mensen. In dit artikel leggen we uit waarom usability testing een goed idee is en we vertellen hoe je er mee aan de slag kunt gaan.

Laten we het eerst hebben over de why. Als je een app of web applicatie hebt, of je bent een nieuwe aan het ontwerpen en ontwikkelen, dan is usability testing (of user testing) een must have. De methode voor usability testing die ik ga uitleggen is eenvoudig, niet duur en zal je de inzichten geven die je nodig hebt om je product geweldig te maken. In essentie zal usability testing je op drie manieren helpen:

  • Ontdek mogelijkheden om je product te verbeteren.
  • Identificeer problemen in het ontwerp van je product.
  • Leer meer over het gedrag en de voorkeuren van je gebruikers.

Twee grote valkuilen bij usability testing

Ervan uitgaan dat je alles al weet

Een veel voorkomende valkuil is ervan uit te gaan dat jij (en jouw collega's) alle kennis hebben die nodig is om een geweldig product te bouwen. Maar dat is nu juist het probleem! Jouw product zal moeten werken voor klanten die er niets vanaf weten. Kennis is eigenlijk een last, want je kunt niet niet weten wat je al weet. Usability testing zal testen of het product intuïtief genoeg is om een aangename gebruikerservaring mogelijk te maken.

Het geheim willen houden

Wanneer ik hoor "we willen nog aan niemand laten zien waar we mee bezig zijn", word ik getriggerd. Natuurlijk, in zeldzame gevallen kan je niet anders dan je project geheim houden. Maar in de meeste gevallen is het een heel goed idee om je idee zo snel mogelijk onder de mensen te brengen. Je bent misschien bang dat jouw idee gestolen wordt, maar bedenk ook dat die "copycats" niet de unieke combinatie van talent, tijd en netwerk hebben om jouw idee succesvol uit te voeren, jij hebt dat wel! Wij bij Dutch Coding Company zijn voorstander van het gebruik van usability tests als een manier om vroegtijdig feedback uit de markt te krijgen. Wellicht scoren we gelijk jouw eerste klanten. Wil je het toch geheim houden? Vraag de participant van de test een NDA (non-disclosure agreement) te tekenen of maak een nep-merk met behulp van een nep-merknaam en een online logo generator.

Overtuigd? Geweldig! Op naar de uitleg van de methode.

Stap 1: Bepaal het testdoel

Het begint allemaal met het doel van jouw test. Usability tests zijn goed voor het beantwoorden van de volgende vragen: 

  1. Hebben we het juiste ding gemaakt?
  2. Hebben we het ding goed gemaakt?

Je kunt je richten op een van de twee of op allebei. De eerste vraag gaat over het valideren of een nieuwe functie (of een complete app) zinvol is vanuit het oogpunt van de gebruiker. Je moet erachter komen of de functie aansluit bij de doelen en doelstellingen van je gebruiker, zonder ze te verleiden tot het geven van een gewenst antwoord. Dit vergt enige oefening om goed te doen. 

De tweede vraag gaat over de gebruikerservaring van de functie. Je gaat na of de functie intuïtief te gebruiken is en hoe je het intuïtiever kan maken. Dit doe je door te ontdekken wat de gebruiker veronderstelt over hoe je applicatie werkt.

Beide vragen worden op dezelfde manier beantwoord. Maak een lijst van taken die jouw gebruiker moet uitvoeren met de applicatie. Laten we bijvoorbeeld aannemen dat we een online supermarkt-app aan het testen zijn. De lijst zou er als volgt uit kunnen zien:

  • Voeg je favoriete drankje toe aan je mandje
  • Voeg de meest aantrekkelijke aanbieding toe aan je mandje
  • Rond je bestelling af

Kies de bewoording van de taken zorgvuldig. Geef niet te veel aanwijzingen over hoe de taak moet worden uitgevoerd. Door bij elke taak meerdere interpretaties mogelijk te maken, geef je de participanten de mogelijkheid om het op hun manier te doen. En dat is waar het goud zit.

Stap 2: Plan de test

Stel vervolgens een datum vast en regel een testlocatie. Vanwege corona adviseren wij om een test op afstand te doen met behulp van video meeting software. Hierbij is het belangrijk om wel te kunnen kijken op het scherm van de participant. Als het weer mogelijk wordt om bij elkaar te komen voor een test, test dan op een locatie die aansluit bij de context van je product. Wanneer je bijvoorbeeld een fitness app hebt die bedoeld is om te gebruiken tijdens fitness, test hem dan in een sportschool! 

Verzamel vervolgens vijf participanten. Gebaseerd op onze eigen ervaring hebben we ontdekt dat vijf genoeg is om de grote inzichten te vinden. Wanneer je meer testen doet zoom je te veel in op de details. Zorg ervoor dat de participanten tot je doelgroep behoren, maar het hoeven geen echte gebruikers van je product te zijn. Gebruik bij het rekruteren een screener om participanten te selecteren die bij de doelgroep passen. Een screener is een eenvoudige enquête met een paar vragen waarmee je kunt bepalen of een persoon tot je doelgroep behoort.

Stap 3: Bereid de app voor

Je bent bijna klaar om te gaan testen. Doe deze stap vlak voordat je het eigenlijke testen gaat doen. Bereid je app of web applicatie voor door realistische testaccounts en testgegevens aan te maken. In het geval van de online supermarkt betekent dit het opzetten van een account en het toevoegen van producten aan de database. Door dit te doen bespaar je kostbare testtijd, waardoor je de participant één of twee extra taken kunt laten uitvoeren.

Wanneer je geen werkende applicatie hebt, gebruik dan interactieve prototyping software, zoals framer, om je prototype te bouwen of bouw een papieren prototype op basis van de paper prototyping methode. Dit vergt iets meer inspanning, maar hoe eerder je gebruikers betrekt, hoe groter de kans is dat je een product maakt waar gebruikers (letterlijk) op zitten te wachten.

Stap 4: Start de usability test

De test wordt geleid door een facilitator. Hij of zij leidt de gebruiker door de test. Het is goed om één of meerdere observatoren te hebben, omdat de facilitator nooit in staat zal zijn om alles perfect te orkestreren en te observeren op hetzelfde moment. Ik ga een proces uitleggen dat het Five-Act Interview heet, en dat ontwikkeld is bij Google Ventures als onderdeel van hun Design Sprint. Elke test bestaat uit de volgende vijf stappen:

  1. Vriendelijk ontvangst
  2. Contextvragen
  3. Introduceer je applicatie
  4. Taken
  5. Korte nabespreking

Het vriendelijke ontvangst is bedoeld om de participant op zijn of haar gemak te stellen. Leg de participant uit dat je op zoek bent naar eerlijke en oprechte feedback. Gebruik vervolgens small talk om over te gaan naar de contextvragen. Deze vragen gaan over het onderwerp van de applicatie die je gaat testen. Gebruik deze vragen om de participant nog meer op zijn gemak te stellen, terwijl je ook het één en ander te weten komt over het gedrag en meningen van je participanten.

Het is tijd om de applicatie te introduceren, maar let erop dat je niet direct uitlegt hoe deze werkt! Vraag de participant om hardop te denken terwijl hij of zij de app test. Herinner hem of haar eraan dat je diegene niet aan het testen bent. Laat de participant vervolgens zelf uitvogelen hoe het prototype werkt. Houd je lijst met taken in gedachten. Stimuleer hen om deze taken uit te voeren, maar laat ruimte voor serendipiteit. Gebruik onverwachte feedback om dieper te graven en je beter in te kunnen leven in de participant. Terwijl dit gebeurt, maken de observatoren aantekeningen en noteren interessante quotes van de participanten.

Sluit elke sessie af met één of meer nabesprekingsvragen. Deze vragen zijn bedoeld om inzicht te geven in belangrijke bezwaren en algemene indrukken. Hier zijn een paar voorbeelden:

  • Wat heeft je verrast over wat je vandaag hebt gezien?
  • Hoe zou je de applicatie beschrijven aan een collega?
  • Hoe verhoudt het zich tot dingen die je in het verleden hebt gezien?

Dat is het interview. Nog een pro-tip: De participant zal waarschijnlijk vragen stellen als: "Moet ik hier op klikken?". Beantwoord dit soort vragen niet, maar draai de vraag om. Vraag bijvoorbeeld wat de participant zelf denkt wat hij of zij zou moeten doen.

Stap 5: Verbeteringen doorvoeren

Plan een meeting kort nadat de sessies zijn gedaan. Bij voorkeur op dezelfde dag. Voordat corona een ding was, gebruikten we post-its om de bevindingen op te schrijven en te analyseren. Momenteel gebruiken we een digitaal whiteboard genaamd Miro (we zijn op geen enkele manier geaffilieerd, we zijn gewoon fans). Zet je notities en participant-quotes op de post-its. Maak clusters van gerelateerde notities zodra je een patroon herkent. Op basis van de cluster is het vaak gelijk al duidelijk wat de vervolgstappen zijn, bijvoorbeeld het herontwerpen van een feature omdat het niet aansloot bij de wens van de gebruiker of het oplossen van een grote usability bug.

En dat is het dan. Je hebt nu de kennis die je nodig hebt om te beginnen met usability testing. Ik hoor graag wat je vindt van deze manier van testen. Ik zal proberen alle ideeën en tweaks die ik ontvang te verwerken in deze blog. Wil je dat wij voor jou een usability test organiseren en uitvoeren? Neem dan contact met ons op! Liever eerst meer lezen? Neem eens een kijkje op onze Usability Testing services pagina.

Dit vind je misschien ook interessant:

Laat je project niet stranden omdat een goede strategie ontbreekt. Kijk of jouw idee klaar is voor ontwikkeling met onze Digital Readiness Scan. Binnen 5 vragen weet je wat je volgende stap naar succes is.

Naar de scan