Met dank aan Nick Verbeet, Jermain Miedema en Aypril Zaan voor extra suggesties.
Hackathons: competities waarbij je in korte tijd (24 of 48 uur) een nieuw, innovatief concept ontwikkelt met een werkend prototype. Vaak gaan de challenges over belangrijke, actuele thema’s (zoals klimaat, kansgelijkheid of health) of over het toepassen van de nieuwste technieken. Tijdens de challenge werk je met je team non-stop door om dit te realiseren.
Om op de hoogte te blijven van de nieuwste tech doen we regelmatig mee aan hackathons. Bovendien is het een ontzettend leuke en leerzame teamactiviteit en is er kans op mooie prijzen. Inmiddels kun je een aantal van onze hackathon fanaten als ervaringsdeskundigen beschouwen. We hebben — wereldwijd — aan meer dan 10 hackathons meegedaan en vallen regelmatig in de prijzen. We krijgen dan ook vaak de vraag hoe we dat doen. Daarom hieronder de uitleg van onze ‘hackathon strategie’.
Aanleiding voor dit artikel is JUNCTIONxBudapest, een van onze meest leerzame hackathons waaraan we meededen. Afgelopen weekend [vrijdag 19 tot en met zondag 21 oktober 2018] reisden we met twee teams af naar Boedapest om mee te doen met deze 48-uurs challenge. Opvallend was onze teamverdeling: één van de teams wilde ‘die-hard’ gaan en non-stop doorwerken; het andere team (mijn team) besloot rustig aan te doen en niet te spelen om te winnen. Toch won het tweede team. Dat heeft ons doen nadenken: hoe win je een hackathon? Hieronder onze conclusies daarover; op basis van onze hackathon ervaringen.
1 — Zorg voor een gevarieerd team
Denk goed na over je team. Van nature ga je automatisch graag om met mensen die op je lijken. Dat is leuk voor een vriendengroep, maar niet goed voor een hackathon team. Bij een hackathon heb je maar kort de tijd om een goed concept te bedenken en daarom is het belangrijk dat je verschillende blikken in je team hebt. Tijd om uitgebreid te user-testen en te itereren is er niet. De kans dat je met dezelfde type mensen teveel één kant op kijkt is te groot.
Daarnaast is het van belang om verschillende skills in je team te hebben. Veel mensen denken bij hackathons alleen aan developers, maar dat is een groot misverstand. Binnen een goed team heb je drie rollen nodig, de Hipster, Hacker en de Hustler:
- Hipster — de creativeling met disruptieve ideeën. Vaak ook de designer of content creator. In het begin is deze persoon erg waardevol voor de brainstorm en om tot nieuwe ideeën te komen. Daarna gaat die aan de slag om de UI & UX design te ontwikkelen. Deze persoon zorgt voor een daadwerkelijk vernieuwend idee en vind slimme omwegen waar anderen niet verder komen.
- Hacker — de uitvoerende kracht, degene die zorgt dat het concept technisch gerealiseerd kan worden. Vaak is deze persoon — technisch — erg slim en kan diegene snel de juiste technieken koppelen en ontwikkelen. Deze persoon verschilt in eerste instantie vaak veel van de hipster, maar als ze goed communiceren en samen gaan zitten komen de meest geweldige concepten tot leven.
- Hustler — de verkoper, business developer en pitcher — deze persoon snapt dat een goed concept ook commercieel haalbaar moet zijn en weet daarvoor de juiste mensen te overtuigen. In het begin toetst deze persoon het concept op commerciële haalbaarheid, later in de hackathon praat deze persoon veel met de challenge owners. Aan het einde zorgt die voor de meest geweldige pitch.
Deze drie skills zijn heel belangrijk. Dit ging dan ook mis bij het eerste team bij JUNCTIONxBudapest: dat team bestond uit vijf ‘hackers’. Weliswaar hele goede, maar het lukte ze niet goed om een origineel idee te bedenken en op één lijn te komen over de presentatie.
Niet alleen voor de samenwerking van het team is het belangrijk; bij goede hackathons worden de oplossingen ook op deze drie vlakken beoordeeld: tech, design en viability.
2 — Goed concept boven goede techniek
Beginnende teams hebben de neiging om meteen aan te slag te gaan met de uitwerking. Binnen vijf minuten schrijven ze de eerste regels code. Dit is echter geen goede strategie. Vaak komen de teams er na een paar uur achter dat ze totaal niet op één lijn zitten. Halverwege zien ze in dat ze te snel hebben gedacht en hun concept niet haalbaar blijkt te zijn of niet aanspreekt bij de doelgroep.
Dit kan allemaal voorkomen worden dankzij een goede brainstorm. Neem aan het begin minimaal drie uur de tijd om een goed concept te bedenken.
De brainstormfase ziet er bij ons meestal als volgt uit:\
- Challenges bekijken — Rustig de challenges en mogelijke API’s/data/resources doornemen.
- Open brainstorm — Samen zoveel mogelijk ideeën verzamelen. Noteer alle ideeën, niks is te gek.
- Eerste filter — Bekijk de ideeën en haal degene weg die 1) niet realistisch zijn binnen de tijd en skills van je team, 2) je niet leuk lijkt om te maken, 3) niet kunnen uitgroeien tot een succesvolle business. Probeer maximaal drie ideeën over te houden.
- Brainstorm verder — Denk verder na over de beste paar ideeën. Bedenk voor allemaal hoe jullie die zouden aanpakken, of het echt haalbaar is, of potentiële gebruikers hierop zitten te wachten en of je het echt leuk lijkt om dit te maken.
- Kies of denk verder — Kies het beste idee en ga daarmee aan de slag. Dit kan soms lastig zijn, zeker als de meningen in het team zijn verdeeld. Probeer in dat geval een goed compromis te vinden: ga pas aan de slag als iedereen op één lijn zit. Lukt het niet? Begin dan opnieuw met het bekijken van de challenges en een open brainstorm.
Het kan zijn dat je deze fases meerdere keren moet doorlopen om tot een goed concept te komen. Soms heb je meer dan 10 uur nodig voor de brainstorm, dat is niet erg. In zo een korte tijd kun je toch geen technisch topproduct maken. Zorg liever voor een goed concept.
3 — Focus op een Proof of Concept
Na de brainstorm mag je ein-de-lijk aan de slag, tof! Kies hierbij bewust waar je je tijd wel en niet insteekt. Voor de Proof of Concept (PoC) heeft het namelijk geen zin om grote, schaalbare structuren op te zetten. Dat red je niet binnen de tijd en het is vaak triviaal dat je het ook schaalbaar kunt maken.
Focus daarentegen op een concept dat je belangrijkste functionaliteiten laat zien. Zo bewijs je dat je die kunt maken. Dit is vaak al een uitdaging genoeg tijdens een hackathon.
4 — Je bent slimmer dan je denkt
Veel mensen die voor het eerst meedoen zijn bang dat ze niet slim genoeg zijn om tot een goede oplossing te komen. Ze denken: ‘wat als de rest veel betere concepten heeft dan ik?’. In onze ervaring is deze angst bijna altijd ongegrond. Natuurlijk lopen er mensen rond die (op bepaalde vakken) slimmer zijn dan jou, je kunt niet overal het beste in zijn. Maar er zijn veel meer factoren die het succes bepalen; zoals hierboven besproken.
Het is daarom belangrijk om niet op te geven en door te gaan. Ook als je denkt dat je concept niet gaat winnen. Bij de hackathon in Budapest lukte het ons niet om een leuk concept te bedenken dat goed aansloot bij de challenges van de partners. Binnen de challenge die we uiteindelijk toch kozen was onze oplossing eigenlijk niet mogelijk, want de technologie die we moesten gebruiken ondersteunde geen spraakopname. We hebben daarom geen gebruik gemaakt van die technologie, maar hebben een alternatief gebruikt. Met onze oplossing wonnen we niet de challenge van de partner, maar wel de algemene hoofdprijs.
Andersom had het andere team wel een goede oplossing binnen de challenge bedacht. Halverwege kwamen ze er echter achter dat concurrerende teams veel van de benodigde kennis in huis hadden. Dit zorgde voor zo’n dip in de motivatie van het team dat ze uiteindelijk niks hebben ingeleverd. Bij de finale pitches bleek het winnende team echter dezelfde oplossing te hebben als zij, alleen dan van een stuk lagere kwaliteit. Als ze waren doorgegaan hadden ze kunnen winnen; een gemiste kans.
5 — Pitch voor je doelgroep
Op het einde van een hackathon geef je een demo van je concept en pitch je je idee. Zo kun je de jury overtuigen dat jou concept het beste is. Tot nu toe is dit bij ons een vlak gebleken waar we altijd veel op kunnen winnen.
Aan het einde van een hackathon is iedereen erg moe en zijn ze niet meer in staat om een presentatie te improviseren. Door dit goed voor te bereiden kun je juist een enorm positief verschil maken.
Het is wel heel belangrijk dat je je pitch aanpast op je doelgroep. Bij een goede hackathon word het concept altijd op meerdere vlakken beoordeeld door verschillende juryleden (tech, design, viability). Bij je pitch moet je proberen alle vlakken naar voren te laten komen. Een vorm die hiervoor bij ons goed werkt is:
- Kleine presentatie (1–3 minuten) die het belang van het concept aantoont. Daarmee omschrijf je het business model (viability).
- In de presentatie verwerk je de beste grafische designs die zijn gemaakt om design aan te tonen.
- Dan een werkende demo om te techniek aan te tonen (2–5 minuten). Dit is ook vaak een goed moment om de hacker(s) van het team een podium te geven. Het mooiste is natuurlijk als de designs hier ook al in zijn verwerkt.
- Tot slot bij de vragensectie laat je de experts de vragen op hun eigen gebied beantwoorden. Dus hackers beantwoorden de technische vragen, hipsters de designvragen en hustlers de vragen over viability.
6 — Doe relaxt
Zoals in de inleiding omschreven deed ik met mijn team afgelopen hackathon juist heel rustig aan. Hoewel we erg uitkeken naar de hackathon, keken we op tegen het slaaptekort dat we zouden opbouwen. Daarom hebben we relatief veel geslapen (6 uur per nacht) en dronken op zaterdagavond gezellig een biertje. Hierdoor waren we een stuk relaxter, konden we een goed concept verzinnen en waren we ‘helder’ genoeg om lastige technische problemen op te lossen. Dit leidde tot een mooi product met een goed business model, prachtig design en een werkende demo.
Dat is heel anders dan mijn allereerste hackathon. Toen begon ons team binnen 5 minuten met programmeren en werkten we non-stop door. Het hele weekend waren we daardoor moe en gestresst. Hoewel het alsnog een toffe ervaring was, was ons product niet goed doordacht en kregen we de techniek niet op tijd rond; een gemiste kans.
Als je je rust neemt en voldoende slaapt tijdens een hackathon ben je een stuk helderder en zorgt voor betere oplossingen. Bovendien maakt dat de ervaring een stuk leuker, want je bent minder gestresst en kunt daadwerkelijk genieten van het event.
